Bijgewerkt: 17 november 2023
Op 4-2-2021 werd het Advies van het Expertteam Ouderverstoting gepubliceerd. We hebben een becommentarieerde versie gemaakt. Heb je een inhoudelijke mening over het advies of over onze comments, praat dan mee onderaan deze pagina.
Onze becommentarieerde versie is in 2 formaten te downloaden:
- Interactieve PDF (4MB)
- Printbaar bestand (200MB).
We hebben kleuren gebruikt:
- Groen: Standpunt/feit waarmee we het (van harte) eens zijn en dat o.i. extra aandacht mag krijgen.
- Paars: Algemene opmerking.
- Oranje: Aandachtspunt waarmee de organisatie die de uitvoering ter hand gaat nemen iets zou moeten doen.
- Rood: Onjuist/onvolledig denkbeeld/standpunt/conclusie van het Expertteam Ouderverstoting, behoeft aanpassing.
Als een stuk tekst geen commentaar heeft, dan betekent dit niet dat we instemmen of er geen mening over hebben. Mogelijk evolueert ons commentaar; evt naar aanleiding van input die we ontvangen.
Plus- en minpunten van het advies
Pluspunten
- Geeft inzicht in het (niet) functioneren van de huidige praktijk rondom ouderverstoting.
- Zet in op feitenvinding om het ouderlijk gedrag en de inter-ouderdynamiek in kaart te brengen.
- Benoemt de achterstandspositie van vaders (red: en niet-hoofdverblijfouders) in het huidige systeem.
- Een mooie bloemlezing van enkele oplossingen in een internationale context, met name de Deense oplossing voor 1:253a BW zaken valt positief op.
- Zet in op vroege-fase interventie. Stelt een sanctie-escallatieladder voor; tot en met gijzeling of behandeling.
- Voorstel om rol advocaten te verminderen.
- Politie in burger ter plaatse, in plaats van geüniformeerd, en op momenten dat het kind niet aanwezig is.
Minpunten
- De rechten van kinderen en ouder zijn het uitgangspunt, niet de plichten van ouders. Ze zijn ten onrechte onzichtbaar in het rapport.
- Het advies bevat een een behoorlijk aantal onvolledige/onjuiste denkbeelden w.o. over de toepasselijkheid van 279Sr in situaties waarin de binnen-ouder eenhoofdig gezag heeft.
- Het advies erkent onvoldoende dat bij ouderverstoting het kind inmiddels een quasi-intrinsieke keuze heeft gemaakt en dat is vooral bij puberende kinderen essentieel.
- Daar waar de huidige praktijk een financieel feest is voor advocaten EN hulpverleners, lijkt dit advies vooral een feest voor psychosociale (gemeentelijke) hulpverlening (te blijven). Het is dus nog steeds feest. Het is van groot belang dat er gestuurd gaat worden op resultaten en niet op eindeloze (gemeentelijke) hulpverlening.
- Er wordt geen handreiking gedaan hoe de huidige hulpverleningsstructuren en -professionals kunnen worden geretooled. Er moeten nieuwe professionals worden opgeleid. Dit alles kost veel tijd, terwijl o.i. bijvoorbeeld senior gezinsvoogden hierin een spilfunctie zouden kunnen vervullen.
- Er is geen ’tijdelijke maatregel’ die ervoor zorgt dat de mensen die nu in het proces zitten niet alsnog worden verstoten. Er is ook geen programma dat de urgentiepunten snel in de jeugdzorgketen en rechtspraak laat doordringen. Draaideur-casussen die nu in het proces zitten worden onvoldoende/niet belicht.
- Er is geen visie neergelegd voor de situatie waarin de kinderen inmiddels meerderjarig zijn of die nu ongeveer 15 jaar of ouder zijn. O.i. zouden de ouderschapsnormen moeten gelden ongeacht meerderjarigheid. De inspanningsplichten zouden bovendien niet meer gekoppeld moeten zijn aan ‘ouderlijk gezag’, maar moeten wortelen in ‘het recht op familieleven’.
Lees ook onze praktijkvisie voor een effectiever familierecht.
Toepassing in de rechtspraak
- Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch 10-06-2021: Samenvatting: Omgangsherstel wordt aan de kinderen gelaten. Het hof overweegt daarnaast: “Het is niet realistisch te verlangen dat hulpverleners verplicht kunnen worden acties te ondernemen en dat sancties tot doorbraken gaan leiden in een situatie als deze, waarin deels al oudere kinderen reeds vele jaren structureel verzet laten zien tegen contact met hun vader en de vader te kennen geeft het nu niet meer te kunnen opbrengen in zijn eigen positie ten opzichte van de kinderen te investeren.”
- Rechtbank Limburg 23-03-2021: Samenvatting: Rechter pakt stevig door en legt advies Raad voor de Kinderbescherming en betrokken Gecertificeerde Instelling (OTS) naast zich neer en stelt ondanks de voltooide verstoting wel gezamenlijk gezag vast en ook een begeleide omgang. 8 maanden aanhouding om vinger aan de pols te houden.
- Hof Den Bosch op 18-03-2021: Samenvatting: Advies Expertteam blijkt niet effectief bij oudere kinderen ‘met wie het goed gaat’. Lees ons commentaar op deze uitspraak in het rechtspraakoverzicht in de Special Ouderverstoting.
Meer vraag en antwoord
Meer kennisbank
Contact ons voor hulp
We begrijpen voor welke opgave je staat, zowel juridisch als persoonlijk. Vijf dagen per week helpen we ouders zoals jij. Is procederen onvermijdelijk? Ontdek onze kostenbesparende 'litigation support'. Lees over:
- Onze aanpak.
- Diensten & kosten.
- Wanneer ons in te zetten.
- Hoe we waarde toevoegen t.o.v. een advocaat familierecht.
- Waarom ons in te zetten ook al heb je recht op een sociaal advocaat.
Tijdens kantooruren bel 085‑3013044 of stuur een e-mail naar team@fiduon.nl. Een eerste kennismaking is kosteloos. Lees enkele klantervaringen. We zijn landelijk actief.
Het rapport zal niet perfect zijn , wat wel veel zal helpen is een vaste kracht bij wijkteams van de politie die gewoon direct justitiële boetes gaat uitdelen net als bij elke andere overtreding van de wet. Op het moment helpt niks gerechtelijke bevelen en omgangsregelingen worden nu straffeloos aan de laars gelapt. Veelal vaders krijgen rotte vis in vorm van allerlei valse beschuldigingen en valse aangiftes om de oren geslingerd als smoezen om de wet te overtreden. Hulpverleners meestal vrouwen worden als sterke vriendin van moeder gebruikt om vaders op hun vingers te tikken en meestal helemaal 1 kamp ingetrokken. Wanneer moeder de wet aan de laars lapt grijpt niemand in. Pas met boetes en snel ingrijpen gaat er werkelijk in de praktijk iets gebeuren
Geachte [Naam verwijderd i.v.m. privacy],
Dank u voor uw bijdrage.
We zien regelmatig het falen van ‘het systeem’ doordat er niet daadkrachtig wordt opgetreden bij niet-nakoming van zorg-/omgangsregelingen. We zijn echter van mening dat er ook (effectievere) alternatieven zijn voor justitiële boetes.
Eén idee is dat bij vaststelling van zorg- cq omgangsregelingen er een inhaalplicht (evt x multiplier) gaat gelden voor niet-nagekomen omgang (bij ziekte of wat voor grond dan ook) en dat er daarnaast een voorwaardelijke progressieve dwangsom wordt vastgesteld. Als een omgang niet wordt nagekomen, dan dus meer tijd voor tijd en indien dit niet wordt nageleefd, dan een progressieve dwangsom naarmate de niet-nakoming langer duurt. Er zouden sanctie-verzwarende factoren kunnen zijn, zoals niet-nakomingen waardoor er bijvoorbeeld psychische/materiële schade ontstaat bij de andere ouder.
Het spreekt voor zich dat zo een regel ook misbruikt zou kunnen worden. Daarom moet de ouder die moet betalen altijd de mogelijkheid hebben om de dwangsom te laten toetsen door een rechter en moet bij misbruik er ook een sanctie volgen.
Verder is ons thans nog onbekend wat de wettelijke basis zou zijn voor justitiële boetes in situaties waarin de omgang-niet-nakomende-ouder eenhoofdig gezag heeft.
Tot slot, en dit is iets dat o.i. veel mensen missen, is dat bij een voltooide ouderverstoting het niet-nakomen van omgang veelal het sluitstuk is van een vervreemdingscampagne die al geruime tijd duurt. Het is dan dus het kind dat quasi-vrijwillig (voor zelfbehoud) ‘kiest’. Vervolgens is de vraag wat de politie gaat doen, als deze een kind aantreft (van 10-12 jaar of ouder) die onomwonden aangeeft niet meer naar de andere ouder toe te willen, bijvoorbeeld omdat het daar ‘onveilig’ is. We voorzien dat in die situaties evt opgelegde justitiële boetes zullen worden vernietigd.
Wat o.i. resteert is ouders sturen op en houden aan de ouderschapsnormen en vervreemdingsgedrag ultimo te straffen op basis van bijv. art. 300 lid 4 Sr gezien de (psychische) kindermishandeling die dit oplevert (aldus Rechtbank Maastricht in deze uitspraak). De drempel in de wet voordat wordt toegekomen aan strafbaarheid is momenteel echter nog te/zeer hoog.
Met vriendelijke groet,
Team Fiduon