Wat is een ‘verzoek tot onderzoek’?

Bijgewerkt: 9 februari 2023 | Leestijd: 3 minuten
Een ‘verzoek tot onderzoek’ (VTO) is een formele verwijzing door een Sociaal Team, Veilig Thuis of een Gecertificeerde Instelling (de Melder) naar de Raad voor de Kinderbescherming. Het VTO heeft tot doel om een besluit te krijgen of de Raad voor de Kinderbescherming nu onderzoek gaat doen of een verzoek tot ondertoezichtstelling nodig is. Het VTO kan ook anders genoemd worden namelijk ‘verzoek tot raadsonderzoek’ of ‘verzoek tot bespreking’. 

Het VTO begint met de verwijzing in de vorm van een formulier die op een bijeenkomst van de Jeugdbeschermingstafel wordt besproken en waar een beslissing wordt genomen wat te gaan doen.

Het VTO-formulier

Een eerste stap is dat er een VTO-formulier wordt ingevuld/opgesteld wat in een bijeenkomst van een Jeugdbeschermingstafel wordt besproken. Als ouder krijg je de gelegenheid om jouw zienswijze op de situatie in het formulier in te voegen vóórdat het naar de Jeugdbeschermingstafel gaat. Ook kan je feiten toevoegen/feitelijke onjuistheden corrigeren.

Het VTO-formulier bevat een aantal elementen:

• Algemene NAW-informatie van de betrokken ouders het kind.
• Informatie over de gezinssituatie en het sociaal netwerk van het kind.
• Wat de reden is voor het verzoek tot onderzoek
  • Waarom dit nu bij de beschermtafel wordt ingebracht.
  • Belangrijke feiten rondom de kinderen (kindgedrag/inter-oudergedrag/andere omstandigheden).
  • Wat de grootste zorg is over de kinderen als er niets verandert.
  • Of de betrokkenen de gemelde zorgen ook ervaren.
  • Wat er (volgens de melder) moet gebeuren en waarom.
• Informatie over de voorgeschiedenis van het kind en het gezin.
  • Wat de belangrijkste levensgebeurtenissen van kind en gezin zijn.
  • Of er sprake is van problematiek bij ouders en/of kinderen in de zin van fysieke of cognitieve beperking. Zijn dit factoren, die tot onveiligheid leiden.
  • Hoe de ouders hun jeugd en opgroeien hebben ervaren, wat zij daarvan meenemen in hun huidige opvoeding.
• Informatie over het kind en de opvoedomgeving. Het doel is om het gedrag van ouders te beschrijven bijv: basale verzorging, garanderen veiligheid, emotionele warmte, stimuleren, regels en grenzen en stabiliteit. Ook komt gedrag van het kind aan bod, bijv: gezondheid, cognitieve ontwikkeling, emotionele en gedragsontwikkeling, identiteit, gezinsrelaties, sociale relaties, zelfzorgvaardigheden.
  • Wat de krachten zijn van dit kind/deze kinderen en hun opvoedingsomgeving.
  • Wat de zorgen zijn over dit kind/deze kinderen en hun opvoedingsomgeving.
  • Wat de krachten zijn in het netwerk.
  • Wat er bekend is over eerdere hulpverlening en de uitkomsten.
  • Of er op dit moment hulpverlening actief is en hoe deze verloopt de hulpverlening.
  • Of er een risico-/ veiligheidstaxatie is gedaan en zo ja, wat is daarvan de uitkomst is.
  • Of er veiligheidsafspraken en/of -voorwaarden zijn en zo ja welke en door wie deze worden bewaakt.
  • Op welke wijze de ouders en kind(eren) zijn geïnformeerd over het verzoek tot onderzoek en wanneer, en wat de ouders vinden van het verzoek tot onderzoek.

De uitkomst: Wel of (nu) geen onderzoek

De uitkomst van het verzoek tot onderzoek en de bijeenkomst van de Jeugdbeschermingstafel is één van twee mogelijkheden:

1. De Raad voor de Kinderbescherming gaat onderzoek doen of er een kinderbeschermingsmaatregel nodig is.
2. De Raad voor de Kinderbescherming gaat nog geen onderzoek doen, omdat vooralsnog met vrijwillige hulpverlening de ontwikkelingsbedreiging/onveiligheid kan worden afgewend. Er worden concrete doelen gesteld en afspraken gemaakt. Aan de Jeugdbeschermingstafel wordt door de betrokken verzoeker na enkele maanden terug gemeld of de gemaakte afspraken nagekomen zijn. Wanneer de doelen niet behaald zijn of afspraken niet nagekomen zijn, zal alsnog een raadsonderzoek gestart worden.
3. De hulpverlening in het vrijwillig kader is voldoende of moet worden aangepast om de situatie te verbeteren.

Bij de Jeugdbeschermingstafel is de Raad voor de Kinderbescherming vertegenwoordigd.

Overige situaties

Zoals hiervoor aangeven zijn 3 soorten organisaties gerechtigd tot het indienen van een VTO. Er kunnen echter ook situaties zijn, zie zo urgent zijn, dat een VTO van bijvoorbeeld Veilig Thuis niet kan worden afgewacht. De Jeugdwet biedt in artikel 3.1 lid 2 onderdeel a. dan ook een mogelijkheid voor ‘eenieder’ om de Raad voor de Kinderbescherming te vragen een beschermingsonderzoek te starten. Het moet dan gaan om een ‘acute en ernstige bedreigende situatie voor het kind’.

De vraag die natuurlijk opkomt is of ouders wel eens succesvol bedreigingen die in een vechtscheiding voorkomen rechtstreeks agenderen bij de Raad voor de Kinderbescherming. Wij hebben geen informatie dat dit lukt en meestal volgt verwijzing naar bijvoorbeeld Veilig Thuis. Weet je van een situatie waarin dit wel is gelukt, dan komen we graag met je in contact.

Lees ook dit

• V&A: Tips voor het gesprek bij de jeugdbeschermingstafel?

Meer vraag en antwoord

• Toon alles in de categorie jeugdbescherming.
• Alle categorieën.