Bijgewerkt: 14 maart 2025
Wanneer je uit elkaar gaat en je hebt minderjarige kinderen, dan zal de dagelijkse zorg- en opvoeding verdeeld moeten worden. Daarnaast zal er een vakantieregeling moeten worden vastgesteld.
In principe is een gelijkwaardige verzorging en opvoeding vanuit wet en de rechten van het kind het uitgangspunt. Er kunnen echter praktische omstandigheden zijn die aanleiding geven voor een regeling die afwijkt. Eén van die omstandigheden kan zijn dat de ouders (inmiddels) ver uit elkaar wonen, één van de ouders (nog) niet beschikt over geschikte woonruimte of een ouder gebonden is aan een vast werkstramien (denk aan ploegendiensten).
In beginsel heeft een regeling met zo min mogelijk overdrachten tussen de ouders de voorkeur. Zijn de verhoudingen goed, dan kunnen er altijd momenten worden gecreëerd waarbij beide ouders ‘samen zijn’ in het zicht van de kinderen (denk aan gezamenlijke uitjes). Daarnaast zijn minder overdrachten bezien over een periode van 2 weken beter dan veel overdrachten. Meer dan 4 overdrachten wordt al snel te belastend voor het kind omdat het kind dan steeds tussen twee opvoedsituaties moet wisselen. Zie voor een voorbeeld waarin dit aan de orde was deze uitspraak van Gerechtshof Amsterdam.
Vaste onderdelen in een omgangsregeling
Bij het vormgeven van een omgangsregeling zijn een aantal hoofdcategorieën van belang:
- Dagdagelijkse zorg en overnachting.
- Feestdagen.
- Moederdag/Vaderdag.
- Verjaardagen van ouders en ‘personen in de inner-circle’ aan weerszijden.
- Bij wie het kind de verjaardag viert, of bijvoorbeeld gewoon de zorgregeling wordt gevolgd,
Verder zijn er andere bijkomende zaken te regelen zoals:
- Wie brengt / haalt en waar.
- Wat te doen bij ziekte van het kind.
- Hoe te handelen bij langdurige ziekte van een ouder.
- Wanneer en hoe met elkaar in overleg te treden bij afwijkingen en hoe besluitvorming tot stand komt.
- Hoe om te gaan met halen / brengen door stiefouders / partners of een kring van derden.
- Hoe om te gaan met extra vrije dagen (studiedagen) van school.
- Compensatie van ‘gemiste dagen’.
Voorbeelden van omgangsregelingen
Hierna zijn enkele voorbeelden beschreven van omgangsregelingen. Het doel hiervan is om je aan te zetten om ook buiten de klassieke kaders te denken. Een weekendregeling, waarbij de kinderen slechts om het weekend bij de uitwonende ouder zijn is niet meer ‘de standaard’.
Het is belangrijk om naar het aantal wisselingen te kijken en in hoeverre reisafstand/tijd van/naar school voor het kind een belemmering zou kunnen vormen. Ook zouden sociale aspecten, zoals waar de primaire sociale context van het kind zich bevindt, een factor kunnen vormen.
Het meest belangrijk bij het inrichten bij de zorgverdeling is echter is niet wat de regeling exact is, maar of beide ouders de omgangsregeling ook echt richting het kind ondersteunen en de band anderszins bevorderen. Neem je een standpunt in, waarvan je weet dat de andere ouder dit niet zal steunen, dan leid je de situatie naar (juridische) strijd.
O.i. is het in het belang van het kind om (binnen acceptabele grenzen) wederzijds flexibel om te gaan met ad-hoc wijzigingsverzoeken, mits vooraf overlegd. Een compensatieregeling kan scheefgroei en spanningen voorkomen.
Voorbeeld 1: Gelijkwaardige verdeling met weinig inter-ouder overdrachten.
Dagelijkse zorg:
Ouder 1 heeft omgang:
- in de oneven weken van woensdagmiddag uit school tot vrijdagochtend naar school, en
- in de even weken van woensdagmiddag uit school tot de daaropvolgende maandagochtend naar school.
De ouder bij wie het kind is, brengt het kind naar school en de ouder naar wie het kind gaat haalt van school.
Voorbeeld 2: Ouder 1 die primair verantwoordelijk is voor de zorg door de weeks, zo veel mogelijk zorg voor ouder 2, met nog steeds (enkele) weekenden voor ouder 1.
Dagelijkse zorg:
Moeder/vader heeft omgang:
- Week 1: Ouder 1: Van maandag uit school tot vrijdag naar school. Ouder 2: Woensdag uit school tot donderdag naar school. + Vrijdag uit school tot maandag naar school.
- Week 2: Ouder 1: Van maandag uit school tot vrijdag naar school. Ouder 2: Vrijdag uit school tot maandag naar school.
- Week 3: Ouder 1: Van maandag uit school tot vrijdag naar school. Ouder 2: Vrijdag uit school tot maandag naar school.
- Week 4: Ouder 1: Van maandag uit school tot maandag naar school. Ouder 2: Woensdag uit school tot donderdag naar school.
- Week 5: Zie week 1.
Omdat de 4-weekse regeling in de 4e tot 5e week tot een aaneengesloten periode leidt van geen contact met Ouder 2 van 12 dagen – wat over het algemeen als te lang’ wordt gezien – kan ervoor worden gekozen om in de 4e week een extra overnachting in te lassen bij Ouder 2.
Voorbeeld 3: Ouder 1 is verantwoordelijk voor de zorg door de weeks, echter alle weekenden voor ouder 2.
De titel spreekt voor zich. Deze regeling wordt veelal gecombineerd met een overdracht op zondagavond. Er is ook nog een variant waarbij ouder 1 nog enkele keuzeweekenden heeft per jaar. NB: We zien regelmatig dat hulpverleners, Raad voor de Kinderbescherming, advocaten en rechters deze regeling als ongebruikelijk bestempelen. Deze komt in de rechtspraak echter toch regelmatig voor. Zie voor een voorbeeld deze uitspraak van Rechtbank Amsterdam, deze uitspraak van Rechtbank Midden-Nederland, deze uitspraak van Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden en deze uitspraak van rechtbank Rotterdam.
Er kunnen redenen zijn om de overdrachten niet via school te doen, bijvoorbeeld vanwege reistijd in de spits voor het kind samen met Ouder 2.
‘Praktische omstandigheden’ kunnen wijzigen
De Nederlandse wet voorziet voor kinderen die uit een wettelijke verbintenis zijn voortgekomen in principe in een terugkeer naar een gelijkwaardige zorgverdeling als de ‘praktische omstandigheden’ die aanleiding hebben gegeven voor de afwijkende regeling er niet meer zijn.
Denk er hoe dan ook over na hoe je samen een herziening van de zorgverdeling adresseert en regelt. Dit gaat dan niet zozeer over of bijvoorbeeld een mediator te betrekken, maar over welke wijzigingen wel en niet tot een herziening van de zorgverdeling zouden kunnen leiden.
Lees ook dit
- V&A: Wat is een gelijkwaardige verzorging na scheiding?
- V&A: Ben ik ooit vrij van het werkrooster van mijn ex?
- V&A: Tips voor het gesprek over de zorgverdeling?
- Special: Omgangsregeling met baby, dreumes of peuter
Meer vraag en antwoord
Meer kennisbank
Contact ons voor hulp
We begrijpen voor welke opgave je staat, zowel juridisch als persoonlijk. Vijf dagen per week helpen we ouders zoals jij. We zijn landelijk actief. Lees over:
- Onze aanpak.
- Diensten & kosten.
- Wanneer ons in te zetten.
- Hoe we waarde toevoegen t.o.v. een advocaat familierecht.
- Waarom ons in te zetten ook al heb je recht op een sociaal advocaat.
Is procederen onvermijdelijk? Laat ons opstelwerk verrichten. Lees over: 'litigation support'.
Tijdens kantooruren bel 085‑3013044 of stuur een e-mail naar team@fiduon.nl. Een eerste kennismaking is kosteloos. Lees enkele klantervaringen.