Ouderlijk gezag Thema

Ouderlijk gezag is regelmatig onderwerp van hoogoplopende geschillen tussen ouders. Meestal vindt de ene ouder de andere ouder ongeschikt om het te dragen/verkrijgen. Ook zien we heel veel schendingen van de verplichtingen die samenhangen met de ouderlijke verantwoordelijkheid.

Er wordt daarom veelvuldig geprocedeerd over ouderlijk gezag. Het begrip dat daarbij centraal staat is het zogenaamde klemcriterium. Dit is in de praktijk gemiddeld genomen verworden tot ‘als de communicatie slecht is, kan het gezag worden aangepast’.

Hoe de rechter het klemcriterium precies weegt is bijzonder subjectief. Dit maakt procederen over omgang altijd zeer onzeker. Ook kan de rechter een ander kind-belang zien.

Binnen vechtscheidingen is ouderlijk gezag één van de meest voorkomende punten van discussie of gerechtelijke procedures. Het kan bijvoorbeeld gaan over van eenhoofdig naar gezamenlijk gezag of van gezamenlijk naar eenhoofdig gezag.

Een aparte tak van sport zijn de zogenaamde ‘gezagsgeschillen’. Dit zijn onenigheden tussen twee gezaghebbende ouders over beslissingen die zogenaamde ‘gezagsbeslissingen’ zijn. De volgende gezagsgeschillen zijn verder uitgewerkt omdat hierover het meest wordt geprocedeerd: Verhuizing, vakantie buitenland, schoolkeuze, hoofdverblijfplaats en vaccinatie (RVP/Covid19). Er zijn echter tientallen gezagsbeslissingen waarover minder frequent wordt geprocedeerd.

We zien veel onenigheid wanneer de hoofdverblijfouder ver weg wil verhuizen met het kind. Ook zie we regelmatig misbruik van het ouderlijk gezag door de andere ouder een normale vakantie naar een reguliere vakantiebestemming te onthouden.

De belangrijkste strijdelementen zijn echter het niet-naleven van de plichten die samenhangen met de (gezamenlijke) ouderlijke verantwoordelijkheid. Hierbij gaat het om de ouderschapsnormen, en in het bijzonder de plicht om inter-ouderstrijd te staken en constructief samen te werken, de plicht om de banden tussen het kind en de andere ouder te bevorderen, evenals de informatieplicht en de consultatieplicht. Al deze plichten worden afzonderlijk behandeld in de kennisbank. Ook is er veel beschreven over het gebrekkig handhaven door de rechtspraak van deze plichten.