Bijgewerkt: 7 oktober 2025
MASIC-NL is een interviewprotocol dat op gestructureerde wijze vragen stelt over de aanwezigheid van ex-partnergeweld tijdens en na de relatie. Er worden specifieke vormen van geweld uitgevraagd. Voor zover aanwezig wordt dit gekoppeld aan bronnen die de interviewende organisatie (zoals Veilig Thuis) als objectief beschouwt en ‘nodig acht’ voor de beoordeling.

Dit is de MASIC-NL

1. Oorsprong en doel van de MASIC-1

MASIC-1 is van oorsprong een vragenlijst of ‘instrument’ dat uitsluitend voor de mediationpraktijk is ontwikkeld, met het doel in een vroege fase onbemiddelbare situaties uit te filteren (bekijk het origineel). Het had op geen enkele wijze als doel om de waarheid van de door de ex-partners ingenomen standpunten te verifiëren.

2. Uitbreiding naar MASIC-NL: een quasi-forensisch instrument

Zoals uit het inleidende stukje evenwel volgt is dat standpunt inmiddels verlaten. Dit heeft geresulteerd in een MASIC-NL-lijst met 90 vragen in 4 secties t.w. Sectie 1 (30 vragen) context, sectie 2 (45 vragen) Geweldspatronen, sectie 3 (8 vragen) acute veiligheid, sectie 4 (7 vragen) slotvragen. De NL-lijst is dus aanzienlijk uitgebreid ten opzichte van het oorspronkelijke model van 29 vragen. Dit samenstel heeft MASIC-NL tot een quasi-forensisch instrument gemaakt, hetgeen de basis is van een ander belangrijk kritiekpunt op de MASIC-NL.

3. Beoordeling en erkenning van geweld: de praktijk

Onderdeel van de vragenset is niet slechts of, in welke vorm en wanneer bepaald geweld heeft plaatsgevonden, maar ook of dit in de afgelopen 12 maanden heeft plaatsgevonden en in welke frequentie. Dat ouders geweld rapporteren leidt er echter niet automatisch toe dat dit ook als zodanig zal worden (h)erkend.

4. Gebrek aan transparantie en methodologische kritiek

Volgens de beschrijvingen op diverse websites die gaan over de MASIC-NL wordt bijvoorbeeld gesteld dat de verstrekte informatie ‘voor zover nodig’ wordt gecheckt met ‘objectieve bronnen’. Jij als persoon weet echter niet welke objectieve bronnen dit zijn, laat staan wat wordt verstaan onder ‘voor zover nodig’. Onduidelijkheid hierover ligt aan de basis van één van de grote kritiekpunten op MASIC-NL.

5. Proces, aansprakelijkheid en gebrek aan specialisatie

Het is degene die het uiteindelijke rapport met conclusies opstelt die bepaalt of gemeld geweld ook tot de vastlegging als ‘geweld’ in het rapport leidt. Ook is onduidelijk waarom niet slechts BIG-geregistreerde forensisch psychologen zo een interview mogen afnemen.

6. Afschuiven van verantwoordelijkheid

Blijkens het discours op LinkedIn, waarin ook auteurs/promotors/trainers van MASIC-NL deelnemen, worden ‘onjuiste conclusies/uitkomsten’ nadrukkelijk van de hand gewezen als zijnde ‘een fundamenteel probleem van het model’. Het model zou ‘zo goed zijn als degene die ermee werkt’. O.i. is dit onacceptabel. Vooral omdat het model ogenschijnlijk onvoldoende waarborgen biedt op dit vlak.

7. Conclusie: Kritiek en de roep om hervorming

Zoals hierboven al diverse malen aangestipt is er dus kritiek op de MASIC-NL. Deze komt zowel vanuit methodologische als juridische hoek (Fiduon). Meer over deze kritiek kun je hier lezen op de website, alsmede in deze discussie op Linkedin. Het blijft echter niet bij kritiek. In deel 3 van de opiniereeks over MASIC-NL worden voorstellen gedaan voor hervorming van het instrument.

Wil je hier dieper induiken, dan is een goed startpunt de V&A: MASIC; zal ik dat doen? Samengevat is het van groot belang wel of niet deelnemen aan de MASIC een afgewogen keuze is. Kies je ervoor om wel de MASIC te doen, doe dan ook mee met de onafhankelijke evaluatie.

MASIC in de rechtspraak

Hierna is een selectie van recente uitspraken weergegeven waarin de MASIC figureert. Bij elke zaak is een korte casusbeschrijving toegevoegd. Daarnaast wat de rechter heeft beslist of welk gewicht de rechter aan de MASIC toekent. Dit overzicht wordt nog aangevuld. MASIC verscheen voor het eerst in 2021 in de gepubliceerde rechtspraak.

Een moeder ontvoert haar kind vanuit Polen naar Nederland. De ouders woonden met het kind in Polen. De vader start een procedure voor teruggeleiding naar Polen. De vordering wordt toegewezen. De moeder is het hiermee niet eens en gaat in hoger beroep. Bij de moeder wordt een MASIC afgenomen. Daarin wordt door de moeder samengevat gesteld dat haar kind en zij slachtoffer zijn van dwingende controle.

De essentie van de uitspraak voor wat betreft MASIC volgt uit r.o. 5.19. Daarom is deze integraal opgenomen:

Moviera heeft aangegeven dat de MASIC (hof: Mediator’s Assessment of Safety Issues and Concerns) het beste tot zijn recht komt wanneer deze bij beide ouders apart wordt afgenomen en dat in het onderhavige geval de uitkomsten met enige voorzichtigheid moeten worden geïnterpreteerd omdat de MASIC uitsluitend bij de moeder is afgenomen. Moviera wijst erop dat de factsheet is gebaseerd op de informatie vanuit (uitsluitend) de moeder. Ook de raad heeft ter zitting aangegeven om die reden geen conclusies aan de informatie van Moviera te verbinden. Gelet op voormelde kanttekening van Moviera bij de afgenomen MASIC is naar het oordeel van het hof de door de moeder gestelde dwingende controle in de onderhavige procedure niet komen vast te staan.

De uitspraak wordt bekrachtigd.

Volledige uitspraak

Naschrift:

Niet meewerken aan een MASIC leidt tot een onbetrouwbaar/niet-evenwichtig beeld van de situatie. Omdat kennelijk ook niet anderszins is komen vast te staan dat het gedrag van de vader zo schadelijk is als de moeder stelt, kan het hof feitelijk niets anders dan de beschikking waarvan beroep bekrachtigen.

Een casus waarin er veelvuldig en gedocumenteerd huiselijk geweld is gepleegd door de vader, jegens de moeder. Het gedrag van de vader wordt als zorgelijk bestempeld door het hof. De kinderen staan onder toezicht. De GI wil graag dat de MASIC wordt afgenomen, echter deze vindt niet plaats. Wel wordt er een ARIJ-veiligheidschecklijst ingevuld. De uitkomst van de veiligheidstaxatie geeft aan dat er acute kindonveiligheid is (acute dreiging van fysieke mishandeling van het kind en acute dreiging van ernstig huiselijk geweld waarbij een kind aanwezig is). De uitkomst van de risicotaxatie geeft aan dat het risico op toekomstig kindonveiligheid groot is (8 dynamische risicofactoren en 3 statische risicofactoren).

Een en ander leidt ertoe dat het gerechtshof het gezag van de vader beëindigt. Het gedrag van de vader is evenwel onvoldoende voor het compleet staken van de omgang en het hof stelt een regeling vast waarbij de kinderen eenmaal per 14 dagen een weekend bij de vader zullen verblijven conform het verzoek van de moeder (die tevens had verzocht dat de kinderen de helft van de vakanties bij de vader zouden verblijven).

Volledige uitspraak

Naschrift:

Wat opvalt is dat de uitkomst van de ARIJ en de verzoeken van de moeder niet te vereenzelvigen lijken.

Twee kinderen worden ernstig in hun ontwikkeling bedreigd vanwege de conflictueuze situatie tussen de ouders. De moeder beschuldigt de vader samengevat van intieme terreur en dwingende controle. De vader ontkent dit. De rechter is van mening dat er zicht moet komen of er sprake is van intieme terreur. Daarbij wordt in de beschikking een tweesporenbeleid uitgezet, wanneer er wel en wanneer er  geen sprake is van intieme terreur. De rechter geeft het nu in handen van de Gecertificeerde Instelling om dit onderzoek uit te voeren.

Volledige uitspraak

Naschrift:

Er zijn een aantal zaken die opvallen:

  • het GIA dat betrokken is, baseert zich volgens de rechter uitsluitend op de standpunten van moeder. Anders gezegd; er ligt geen objectief bewijs waaruit blijkt dat de vader de ernstige gedragingen heeft gedaan, waarvan de moeder hem beticht.
  • Volgens de rechter hadden zowel de GIA als de Raad voor de Kinderbescherming de MASIC kennelijk moeten kunnen afnemen. Dan zou er volgens de rechter duidelijkheid zijn ontstaan.
  • Hetgeen vooral in de uitspraak opvalt is dat de rechter de doelen niet neutraal formuleert. Er is nog geen onderzoek verricht, evenwel staat dus wél centraal dat intieme terreur door de vader en dus kennelijk niet door de moeder moet worden onderzocht. Onderzoek is onderzoek. Alle gedragingen dienen te worden onderzocht, en gespiegeld te worden aan de plichten voor beide ouders die voortvloeien uit boek 1 BW.

Inzichten uit de rechtspraak

De volgende inzichten zijn te destilleren uit de gepubliceerde rechtspraak;

  • In diverse uitspraken is door één partij aan de rechter verzocht om de andere ouder te verplichten om aan een MASIC deel te nemen. Dit verzoek is nog nooit gehonoreerd.
  • Het niet ‘vrijwillig’ (in een dwangkader) aan een MASIC deelnemen kan tot rechterlijke drang/dwang leiden waarbij iets dat de ‘weigerachtige ouder’ voor het kind wenst (bijvoorbeeld uitbreiding omgang of gedeeld ouderlijk gezag) wordt tegengehouden.
  • Soms wordt MASIC bij slechts één ouder afgenomen. Zowel de raad als de rechtspraak zijn in die gevallen van mening dat er dan geen conclusies aan kunnen worden verbonden.
  • Wanneer de MASIC-conclusie ‘rode vlaggen’ of juist ‘geen rode vlaggen’ toont, dan kennen rechters daar veelal aanzienlijk gewicht aan toe, zelfs bepalend voor bijvoorbeeld de koers van een betrokken Gecertificeerde Instelling.
  • In niet elke situatie gaat de rechter mee in een geschetst beeld dat een MASIC voorwaarde is voor iets. Het kan ook zijn dat de rechter zich reeds voldoende voorgelicht acht op basis van andere informatie of dat de rechter doorziet dat de ouder die dit wil ‘andere motieven’ heeft, waarbij je kunt denken aan een poging tot systeem-triangulatie.
  • Het brede beeld ontstaat dat MASIC vooral wordt ingezet om geweld door mannen in kaart te brengen/uit te sluiten. Er lijkt een bias te zijn dat (psychisch) geweld door vrouwen minder wordt gewogen/prioriteit heeft. Deze bias strekt zich ook uit tot in de rechtspraak. Dit is juridisch zeer zorgelijk vanwege meerdere redenen w.o. belang van het kind, non-discriminatie en rechtsbescherming.

Voor MASIC-NL geldt: “bezint eer ge begint“. Lees: MASIC; zal ik dat doen?

Wist je dit?

Fiduon is een nationaal actieplan gestart. Het doel: verbetering van de rechtsbescherming van kinderen bij 'zorgen'. We hebben een stip op de horizon gezet: dat ná 2027 een minderjarig kind alleen nog 'uit contact met een ouder gaat' nadát een rechter heeft bepaald dat dit in het belang van het kind is. Dit is nu verre van vanzelfsprekend. Het actieplan richt zich op alle situaties van contactverlies (gegrond en niet-gegrond). Lees alles over dit initiatief en verspreid het pamflet via je socials!
💬
Je bent niet alleen. Jaarlijks vinden meer dan 120.000 mensen antwoorden in onze kennisbank. Voor hulp of advies: neem gerust contact met ons op.

Lees ook dit

Meer vraag en antwoord

Meer kennisbank

Opinie

Uitgelicht
Het gezag in ‘gezag van gewijsde’ (hersteld)!

Het gezag in ‘gezag van gewijsde’ (hersteld)!

Lees nuAlle opinie

Contact ons voor hulp

We begrijpen voor welke opgave je staat, zowel juridisch als persoonlijk. Vijf dagen per week helpen we ouders zoals jij. We zijn landelijk actief. Lees over:

Is procederen onvermijdelijk? Laat ons opstelwerk verrichten. Lees over: 'litigation support'.

Tijdens kantooruren bel 085‑3013044 of stuur een e-mail naar team@fiduon.nl. Een eerste kennismaking is kosteloos. Lees enkele klantervaringen.