Bijgewerkt: 8 oktober 2025
Als je je ernstig en gefundeerd zorgen maakt over de veiligheid van je kind bij de andere ouder, zoals door geweld, drugs en/of psychische problematiek en kwalificeert de situatie als een noodtoestand, dan is het in principe mogelijk om een vastgestelde omgang niet na te komen, ook zonder tussenkomst van een rechter. Je zou zelfs kunnen zeggen dat in een situatie van acute en zeer ernstige onveiligheid dit je plicht is als ouder. In alle andere gevallen kan je de omgang niet eenzijdig staken en is het van belang om de route via de familierechter te kiezen. Dit betekent dus het starten van een gerechtelijke procedure.
Een kind heeft recht op omgang met beide ouders. Dit betekent dat je met het niet-nakomen niet alleen het recht van de andere ouder schendt, maar vooral ook het recht van je kind op deze omgang. Met het niet-nakomen van de omgang schend je bovendien je plicht om de band tussen je kind en de andere ouder te bevorderen dn misbruik je je ouderlijk gezag. Ook is het onterecht niet-nakomen van de omgang een vorm van ex-partnerstrijd, wat weer een vorm van kindermishandeling is.
De acute noodzaak is er wél
Als je de omgang niet-nakomt, dan moet je daarvoor dus een grond hebben die zo zwaarwegend en urgent is, dat het recht op omgang hiervoor moet wijken, zoals bijvoorbeeld in deze uitspraak van Rechtbank Amsterdam. Dan nog is van belang dat je er alles hebt gedaan om het staken van de omgang te voorkomen, althans voor zover dat redelijkerwijs van je verwacht kan worden. Het is daarbij belangrijk dat je kunt aantonen dat het niet-nakomen van de omgang – zonder een uitspraak van een rechter af te wachten – echt de enige optie is/was. Ook is het belangrijk dat je je blijft inzetten voor een herstel van de omgang, tot het moment dat een rechter je van deze verplichting ontslaat.
De acute noodzaak is er niet of deze is twijfelachtig
Is de noodzaak niet acuut of is deze twijfelachtig, dan kun je de omgang dus niet eenzijdig opschorten. In deze uitspraak van Rechtbank Gelderland formuleerde de voorzieningenrechter het als volgt:
En wat als Veilig Thuis of de Politie het adviseert?
Zoals ook te lezen is in deze uitspraak van Rechtbank Gelderland, gebeurt het regelmatig dat ouders door Veilig Thuis of Politie worden geadviseerd om de omgang te staken, in veel gevallen nog voordat er gedegen onderzoek heeft plaatsgevonden. Soms is het nog geen advies, maar wordt het gesuggereerd. De staking wordt dan daarop gebaseerd.
We zijn van mening dat als er geen acute noodzaak en sprake van een overmachtssituatie is, zo een ‘advies’ meerdere mensenrechten schendt. Meer hierover kun je lezen in de opinie: Informele macht, formele schade: het (quasi) omgangsadvies van Veilig Thuis en artikel 8 EVRM.
Nogmaals, is de acute noodzaak er wel en wordt dit slechts bevestigd door Veilig Thuis of de Politie in de initiële contacten, zie boven.
Wat je kunt doen als je je zorgen maakt, zonder dat de situatie acuut is
Als je twijfelt over of er voldoende veiligheid voor je kind is bij de andere ouder, dan wordt in principe van je verlangd dat je overleg daarover initieert met de andere ouder. En dat je zoekt naar mogelijkheden waarin enerzijds rekening wordt gehouden met die zorgen, maar anderzijds ook met het belang van het kind dat deze contact blijft houden met beide ouders, aldus Rechtbank Zeeland-West-Brabant in deze uitspraak. Uiteraard kun je ook contact zoeken met Veilig Thuis,
Waarom je niet zelfbepalend mag handelen
Omgang stoppen zonder dat er sprake is van overmacht in een noodtoestand betekent feitelijk dat je zelfbepalend handelt. Dit is een vorm van ‘eigenrichting’. Eigenrichting is in beginsel verboden. Als het staken van de omgang daarnaast een rechterlijke beslissing doorkruist, houd je je ook niet aan het beginsel van ‘gezag van gewijsde’. Lees alles over ‘gezag van gewijsde’ in samenhang met ‘overmacht in een noodtoestand’ in de Opinie: Het gezag in ‘gezag van gewijsde’ (hersteld)!
Wat er waarschijnlijk gebeurt als je de omgang eenzijdig stopt
Stop je de omgang, houd er dan rekening mee dat de andere ouder zeer waarschijnlijk een kort geding start om de omgang te herstellen. Dit kan ertoe leiden dat de rechter vindt dat het voortzetten redelijkerwijs niet van jou verwacht kon worden.
Zijn je gronden echter niet voldoende, zoals in deze uitspraak en deze uitspraak van Rechtbank Rotterdam, dan kan dit ertoe leiden dat je een dwangmiddel zoals een dwangsom opgelegd krijgt, zoals in deze uitspraak van Rechtbank Gelderland. Mogelijk word je ook veroordeeld in de proceskosten die de andere ouder moet maken voor rechtsbijstand. Ook zien we regelmatig dat dit type situaties versneld leiden tot een ondertoezichtstelling.
Soms zien we zaken waarin de ouder die de onveiligheid veroorzaakt erkent dat deze problemen heeft. Gemiddeld genomen gaat de situatie dan richting een wijkteam voor hulp.
Wil je meer inzicht in je strafrechtelijke risico’s, lees onze Special: Aangifte bij niet-nakoming omgang.
Advocaten mogen hun cliënt niet zomaar adviseren om een vastgestelde omgang niet na te komen. Dit kan slechts als er “bijzondere en objectiveerbare omstandigheden” zijn, aldus deze uitspraak van het Hof van Discipline Den Bosch.
Kan de uitkomst ook zijn dat ik kan bepalen wanneer het veilig genoeg is?
Dat het ook anders kan, blijkt uit deze deze uitspraak van Rechtbank Amsterdam. Het vonnis beschrijft een deel van de zeer schadelijke communicatie en het gedrag van de vader gericht aan de moeder en de kinderen. Voor de rechter stond vast dat de vader een alcoholprobleem had. De rechter nam daarom in zijn vonnis op dat als de vader de voorwaarden van de omgang met zijn kind zou schenden, de moeder gerechtigd was om de uitvoering van de zorgregeling te schorsen.
Onterecht zelfbepalend handelen schaadt ook anderen
Tot slot: Helaas gebeurt het in de praktijk zeer veel dat ouders zorgen opblazen. Velen van hen vinden dat hun zienswijze op onveiligheid maatgevend is en dat ze het recht hebben daar zonder rechterlijke beslissing op te handelen. Dit leidt jaarlijks tot zeer veel kort gedingen over o.a. omgang en verhuizing én beslag van organisaties als Veilig Thuis en de Politie. Zoek je contact met deze organisaties als welwillende ouder, dan kan je hiervan hinder ondervinden.
Wist je dit?
Lees ook dit
- V&A: Ex bijzonder agressief en dwingend naar mij, omgang nakomen?
- V&A: Betekent drugsgebruik einde omgang?
- V&A: Betekent mijn psychische stoornis einde omgang?
- V&A: Mijn puber wil geen omgang meer. Wat nu?
- V&A: Moet ik als ouder melden bij Veilig Thuis bij zorgen?
- Thema: Omgangsregeling wijzigen
Meer vraag en antwoord
Meer kennisbank
Opinie
Contact ons voor hulp
We begrijpen voor welke opgave je staat, zowel juridisch als persoonlijk. Vijf dagen per week helpen we ouders zoals jij. We zijn landelijk actief. Lees over:
- Onze aanpak.
- Diensten & kosten.
- Wanneer ons in te zetten.
- Hoe we waarde toevoegen t.o.v. een advocaat familierecht.
- Waarom ons in te zetten ook al heb je recht op een sociaal advocaat.
Is procederen onvermijdelijk? Laat ons opstelwerk verrichten. Lees over: 'litigation support'.
Tijdens kantooruren bel 085‑3013044 of stuur een e-mail naar team@fiduon.nl. Een eerste kennismaking is kosteloos. Lees enkele klantervaringen.