Bijgewerkt: 22 oktober 2025
Word je uitgenodigd door bijvoorbeeld Veilig Thuis om aan een MASIC-NL deel te nemen, dan kan het een moment zijn dat je je eindelijk gehoord voelt. Er wordt een 90-tal vragen gesteld over allerlei gedragingen tijdens en na het verbreken van je relatie en de dynamiek daarin. Vragen gaan bijvoorbeeld over (psychische) mishandeling en seksueel geweld. Voordat je echter ‘ja’ zegt, is er iets dat je moet weten. Het middel is achter gesloten deuren sterk buiten het oorspronkelijke doel geëvolueerd en dit is om meerdere redenen problematisch. Lees: Wat is MASIC-NL? voor informatie over de methode (voorzover bekend).
Rechtsbescherming (van het kind) onder druk
In de opinie-sectie zijn vier delen over MASIC gepubliceerd. Lees die aandachtig.
- MASIC als steunbewijs: een ondoorzichtige en onrechtmatige invloed op de rechtspraak
- MASIC en de omzeiling van geheimhouding: gevolgen voor vertrouwensrelaties en rechtsbescherming
- De toekomst van MASIC: Een model voor transparantie en rechtvaardige feitenvaststelling
- MASIC en het onzichtbare geweld: hoe selectieve definities, vraagstelling en geheimhouding rechtsongelijkheid vergroten
- Geweld in het familierecht: van MASIC-NL naar forensiek
De artikelen laten zien hoe rechtsbescherming in het gedrang komt doordat wat je vertelt niet feitelijk worden vastgelegd en het verslag dat wordt gemaakt door de rechtspraak niet getoetst wordt aan de onderliggende data. Verder spelen nog andere factoren die deelname aan MASIC potentieel juridisch risicovol maken en/of een risico in zich dragen van hertraumatisering: of te wel dat jij en/of je kind als slachtoffers helemaal niet de erkenning krijgen die je verwacht te krijgen wanneer MASIC wordt ingezet.
Naast deze zorgwekkende signalen spelen er echter nog andere punten die niet uitgewerkt zijn in deze artikelen:
- Wat je zegt wordt niet letterlijk door de interviewer genotuleerd. Ook wordt het interview niet opgenomen (lees over het opnemen van gesprekken). Dit leidt er zeker toe dat jouw woorden anders landen op schrift dan je zegt. Dit kan ook betekenen: anders dan je bedoelt. Dit maakt het cruciaal om concept-verslagen aandachtig te controleren en aan te vullen. Echter dit ‘aanvullen’ is niet persé veilig omdat veel aanvullingen ook geframed kunnen worden als iets dat over jou als persoon zegt. Ook is het geenszins zeker dat je aanvullingen ook maar enige invloed hebben op het uiteindelijke verslag.
- De mensen die de interviews afnemen zijn niet of nauwelijks getraind in interviewtechnieken, laat staan verhoortechnieken óf opgeleid in het herkennen van subtiele geweldspatronen. De grondleggers zeggen zeg dat ‘de methode slechts zo goed is als de persoon die ermee werkt’. Dit op zich heeft diverse afbreukrisico’s waarop in het kader van dit artikel niet verder wordt ingegaan.
- De timing van het ‘definitieve verslag’ kan vlak voor een geplande rechtszitting vallen waardoor het voeren van een verweer op het uiteindelijke ‘frame‘ tijdtechnisch haast onmogelijk wordt. Belangrijker is echter dat in dat geval er een grote kans is dat de rechter er groot gewicht aan toekent (vanwege de gedachte: opgesteld door een ‘professional’ en hoe recenter, hoe minder zaken kunnen zijn voorgevallen die een afbreuk doen aan de daar ingenomen standpunten).
- Je krijgt geen mogelijkheid om te reageren op hetgeen de andere ouder meldt over jouw gedrag. Die informatie krijg je niet eens te zien. Ook wordt er geen nader onderzoek gedaan naar de validiteit van standpunten (al wordt dit door de ontwikkelaars van de MASIC wel gesteld), noch wordt er enige consequentie verbonden aan het eventueel verkondigen van onwaarheden (hetgeen een vorm van smaad/laster kan zijn). De vraag die dit oproept is hoe een verslag – dat dus in potentie gebaseerd is op onware potentieel lasterlijke verklaringen – onderdeel kan zijn van een juridisch proces waarin de feiten ‘volledig en naar waarheid’ naar voren moeten worden gebracht (artikel 21 Rv).
- Met zekerheid kan worden gesteld dat MASIC ook wordt toegepast in zaken die niet worden gepubliceerd op rechtspraak.nl. Dit betekent dat de toepassing van MASIC – en in hoeverre processen wél voldoen aan artikel 6 EVRM (het recht op een eerlijk proces – niet publiek kan worden gecontroleerd.
- Bovenal echter: De vragenlijst vraagt (vooralsnog) niet uit in hoeverre of waaruit blijkt dat ouders zich wél houden aan hun positieve inspanningsplichten naar elkaar. Zo wordt het niet-naleven daarvan door MASIC niet (h)erkend als ex-partnergeweld, intieme terreur en/of kindermishandeling. Ook wordt het niet-naleven van rechterlijke beschikkingen niet als ex-partnergeweld gezien. Terwijl in zeer veel situaties in het familierecht (in het bijzonder bij ‘complexe’ scheidingen) precies dit aan de hand is en de onveiligheid rondom het kind drijft/in stand houdt.
Word je uitgenodigd voor een MASIC? Weigeren roept argwaan op, instemmen biedt geen garanties. Zelfs bij onwaarschijnlijke afspraken over geheimhouding, kan het verslag via andere routes – zoals via je ex-partner, een Raadsonderzoek of een onderzoek door een jeugdbeschermer – alsnog in de rechtszaal belanden. Familierechters blijken in de praktijk regelmatig ook ‘onrechtmatig verkregen’ stukken toe te laten. Dit betekent dat je er rekening mee moet houden dat als het verslag door je ex-partner wordt ingebracht, het waarschijnlijk zal worden toegelaten door de rechter.
Wat kan ik doen om negatieve effecten te verminderen?
Ga er niet van uit dat je werkelijk invloed kunt uitoefenen op het definitieve verslag. De enige optie die dan resteert is je eigen antwoorden integraal te delen met de rechter, voorzien van een leeswijzer. Bedenk bij je keuze: Er is geen veilige optie. Het systeem biedt geen sluitende waarborgen. Daarom, ‘bezint eer ge begint‘.
Kan ik de MASIC weigeren?
Er zijn voorbeelden in de rechtspraak, zoals deze uitspraak van Gerechtshof Den Haag, dat slechts één ouder de MASIC heeft gedaan en de andere niet. De conclusie in deze zaak is samengevat dat ‘vanwege het eenzijdige beeld er geen conclusies kunnen worden getrokken’. Dus weigeren kán. Weigeren kan er echter ook toe leiden dat je wordt geconfronteerd met bijvoorbeeld rechterlijke drang. De rechter kan je (vooralsnog) niet dwingen om deel te nemen aan de MASIC. Wat de rechter wél kan doen is iets dat jij wenst – bijvoorbeeld eveneens gezag of meer omgang – afhankelijk te stellen van het doen van de MASIC. Lees meer over rechterlijke drang in de Opinie: Rechterlijke drang in het familie- en jeugdrecht: onzichtbare sturing.
Vraag duidelijkheid van de initiërende instantie
Je hebt recht op duidelijkheid vooraf over de mogelijke gevolgen die deelname aan MASIC-NL kan hebben voor jou en eventueel (het contact met/gezag over) je kind. Zo zou je bijvoorbeeld een email kunnen zenden aan je contactpersoon in reactie op de uitnodiging. Hierna is een voorzet gegeven (concept in ontwikkeling):
Beste [Naam],
Bedankt voor je uitnodiging om deel te nemen aan een MASIC-onderzoek.
Alvorens hierop in te gaan, vraag ik je aandacht voor de informatie op deze pagina, waarin zorgpunten worden beschreven over de rechtsbescherming, feitelijke juistheid en genderneutrale weging binnen de huidige MASIC-praktijk.
Graag ontvang ik een schriftelijke reactie waarin uiteen wordt gezet hoe, in dit concrete traject, de volgende zaken gewaarborgd zijn:
- De feitelijke en volledige vastlegging van mijn antwoorden.
- Een genderneutrale vraagstelling en weging van de resultaten.
- Mijn rechtsbescherming, waaronder tegen onjuiste aantijgingen van de andere zijde, inclusief de waarborg dat het verslag niet buiten de afgesproken kaders zal worden gebruikt.
- In hoeverre het bezwaarlijk is dat ik mijn eigen MASIC-antwoorden (zo nodig in het kader van een rechtszaak) integraal inbreng bij de rechter.
Ik zie je reactie graag tegemoet alvorens een beslissing te nemen over deelname.
Met vriendelijke groet,
[Je naam]
Voor de duidelijkheid: Het is de initiërende organisatie die eigenlijk een juridische bijsluiter zou moeten overhandigen, of nog beter: een ‘informed consent’-formulier. Dit is een formulier dat duidelijk het doel, de kaders en je rechten (en plichten) weergeeft, waarvoor jij en degene die het afneemt tekent. Momenteel zijn we in afwachting van een reactie op het herhaalde verzoek aan de grondlegger van MASIC-NL om te verduidelijken of deze juridische documenten beschikbaar zijn en in welke vorm, alsmede onderbouwing vanaf wanneer dit wordt toegepast.
Tot dat moment, hierbij alvast een concept MASIC-NL ‘Informed Consent’-formulier (in ontwikkeling, klik opent PDF).
Help de prestaties van MASIC in beeld te brengen – Doe mee met de evaluatie
Om de prestaties van MASIC beter in beeld te krijgen, hebben we een onafhankelijke evaluatie ontwikkeld. Jouw anonieme feedback is hierbij cruciaal. Om je privacy volledig te waarborgen, worden alle reacties anoniem verwerkt. Bezoek de onderzoekspagina. Hier kun je het evaluatieformulier downloaden en insturen. Inzenden mag ook per reguliere post.
Wist je dit?
Lees ook dit
Meer vraag en antwoord
Meer kennisbank
Opinie
Contact ons voor hulp
We begrijpen voor welke opgave je staat, zowel juridisch als persoonlijk. Vijf dagen per week helpen we ouders zoals jij. We zijn landelijk actief. Lees over:
- Onze aanpak.
- Diensten & kosten.
- Wanneer ons in te zetten.
- Hoe we waarde toevoegen t.o.v. een advocaat familierecht.
- Waarom ons in te zetten ook al heb je recht op een sociaal advocaat.
Is procederen onvermijdelijk? Laat ons opstelwerk verrichten. Lees over: 'litigation support'.
Tijdens kantooruren bel 085‑3013044 of stuur een e-mail naar team@fiduon.nl. Een eerste kennismaking is kosteloos. Lees enkele klantervaringen.